Ketil Bjornstad

Muzyka improwizowana ze Skandynawii jest synonimem sztuki wyrafinowanej.
Ważnym elementem kształtującym odrębność stylistyczną Norwegów jest tradycja
kompozytorska, która czerpie inspiracje z rodzimego folkloru -
nostalgicznego, śpiewnego i związanego tamtejszym krajobrazem, jego
surowością i pięknem.

Najsłynniejszym przedstawicielem norweskiego brzmienia w jazzie jest
saksofonista Jan Garbarek. Z tego samego pokolenia wywodzi się Ketil
Bjornstad. Obydwu artystów łączy nie tylko doświadczenie pokoleniowe (obaj
debiutowali na przełomie lat 60 i 70-tych), ale co chyba bardziej istotne -
obaj są czołowymi przedstawicielami ECM, niekwestionowanego znaku jakości i
najsłynniejszej europejskiej wytwórni jazzowej.

Ketil Bjornstad urodził się w 1952 roku w Oslo. Pianista, kompozytor, a
także pisarz, wielki mistrz nastroju. Choć w jego niezwykle bogatej
spuściźnie (około 50 płyt autorskich) możemy napotkać absolutnie nowoczesne
elementy (użycie elektroniki i samplingu, taneczne rytmy, duety z gitarą
elektryczną), to niemal każdy z jego albumów posiada liczne momenty
wyciszenia i poetyckiej zadumy. Poezja (Bjornstad działa z powodzeniem
również na niwie literackiej) towarzyszyła artyście w niejednym
przedsięwzięciu, zaś nastrojowość jego kompozycji skrzętnie wykorzystano w
filmowych ścieżkach muzycznych.

Na scenie zadebiutował jako 16-latek, wykonując z Filharmonią w Oslo koncert
fortepianowy Beli Bartoka. Kilka lat później Ketil, słuchając kompozycji
Milesa Davisa "In A Silent Way", zapragnął tworzyć własne kompozycje. W
latach 70. spotkał wielu malarzy, poetów oraz muzyków jazzowych skupionych
wokół prężnie działającego muzycznego punktu w Oslo - Clubu 7. Właśnie to
artystyczne środowisko pomogło mu w wypracowaniu własnego stylu.

Artysta przyznaje się do wpływu, jaki wywarli na niego kompozytorzy muzyki
klasycznej: Bach, Ravel, Prokofiew, Strawiński, instrumentaliści jazzowi:
Miles Davis i Thelonious Monk oraz muzyka folkowa. Spośród wykonawców muzyki
poważnej Ketil nagrywa i występuje m.in. z mezzosopranistką Randi Stene,
wiolonczelistami Larsem Andersem Tomterem i Davidem Darlingiem oraz
altowiolinistką Norą Taksdal. W ostatnim czasie nagrywa płyty z
najciekawszymi norweskimi muzykami jazzowymi młodego pokolenia: Nilsem
Petterem Molvaerem, Svante Henrysonem, Eivindem Aarsetem, Bjornem
Kjellemyrem, Per Lindvallem.

Warto zaznaczyć, że płyty artysty nagrywane dla prestiżowych wytwórni
płytowych ECM i Emarcy/Universal, oprócz niewątpliwej wartości artystycznej,
odznaczają się wybitną dbałością o krystaliczną jakość detalu dźwiękowego i
przestrzenność brzmienia. Realizatorem tych nagrań jest inny wybitny Norweg
- Jan Erik Kongshaug, od wielu lat nagrywający płyty tak uznanych artystów,
jak Keith Jarrett czy Jan Garbarek.

W Szczecinie Ketil Bjornstad zagra na koncertowym fortepianie Steinway.

Artysta wydał kilkadziesiąt autorskich płyt (nagranych przede wszystkim dla
wspomnianej wcześniej wytwórni ECM) oraz niemal 20 książek.

Muzyka Ketila była wielkokrotnie wykorzystana w filmach, w tym między innymi
w naszym kraju ("Samotność w sieci").

Nazwisko Ketila Bjornstada pojawia się zawsze obok takich wybitnych
pianistów i mistrzów nastroju jak Ludovico Einaudi i Leszek Możdżer.